Czym jest decyzja ZRID i czy posiadacz nieruchomości objętej taką decyzją musi się jej obawiać?

Takie pojęcie jak wywłaszczenie nie jest nikomu obce. Zapewne jednak nikt nie zgłębia tego tematu do momentu, kiedy nie okazuje się, że to właśnie przez jego nieruchomość będzie przebiegać np. droga ekspresowa.

Kiedy wszystko wskazuje na to, że nasza nieruchomość zostanie wywłaszczona. . .

Obecnie, gdy głównym źródłem informacji jest Internet lub telewizja, raczej nie umknie nam informacja o planowanej budowie drogi w pobliżu naszej nieruchomości.

Sprawdzamy projekt planowanej drogi i okazuje się, że inwestycja przebiega przez naszą działkę. W głowie rodzi się wiele wątpliwości dotyczących m.in. terminu budowy drogi, przejęcia naszej nieruchomości przez Skarb Państwa czy uzyskania odszkodowania za odebraną ziemię.

Planowana inwestycja drogowa jest zazwyczaj tematem wielu dyskusji nie tylko pomiędzy mieszkańcami, ale także na linii obywatel – organ administracji publicznej. Organy administracji publicznej chcąc uspokoić osoby, którym odebrana zostanie ziemia podejmują próbę zaoferowania pewnej kwoty odszkodowania. W takiej sytuacji należy zachować rozwagę i upewnić się czy na pewno odszkodowanie proponowane przez organ będzie miało przymiot słusznego odszkodowania.

Decyzja ZRID, czyli odebranie nieruchomości staje się faktem

Sam proces planowania budowy drogi jest procesem czasochłonnym. Finalnie prowadzi do wydania przez odpowiedni organ publiczny decyzji zezwalającej na realizację inwestycji drogowej, zwanej w skrócie decyzją ZRID. W przypadku budowy dróg krajowych organem tym będzie wojewoda, natomiast w odniesieniu do budowy dróg powiatowych i gminnych – starosta.

Samo wydanie decyzji ZRID nie oznacza, że nieruchomość niezwłocznie przechodzi na rzecz Skarbu Państwa. Adresatów decyzji ZRID jest bowiem wielu, są nimi m.in. wszyscy ci, którym nieruchomości zostaną odebrane. Jak pokazuje nasze doświadczenie, decyzja taka niemal zawsze jest zaskarżana.

Co jednak ważne, nieruchomość staje się własnością Skarbu Państwa z momentem utrzymania w mocy zaskarżonej decyzji przez organ odwoławczy. Decyzja zezwalająca na realizację inwestycji drogowej staje się wówczas ostateczna i podlega wykonaniu.

Kiedy otrzymamy odszkodowanie za wywłaszczoną nieruchomość?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, decyzję ustalającą wysokość odszkodowania wydaje się w terminie:

30 dni od dnia, w którym decyzja ZRID stała się ostateczna,
60 dni od dnia nadania decyzji ZRID rygoru natychmiastowej wykonalności.

Jak pokazuje nasza praktyka, termin wydania decyzji ustalającej odszkodowanie zazwyczaj ulega wydłużeniu. Rzadko się zdarza, aby organ ustalił wysokość odszkodowana w ww. terminach, tym bardziej kiedy walczymy o to, aby odszkodowanie to miało przymiot słusznego odszkodowania.

Czy przed wywłaszczeniem z nieruchomości możemy się bronić?

Z momentem, kiedy decyzja ZRID stanie się ostateczna, nieruchomość nie jest już naszą własnością, lecz własnością Skarbu Państwa. Możemy sprzeciwiać się decyzji organu, ale żaden mechanizm nie uchroni nas przed odebraniem nam ziemi.

Dobrowolne wydanie nieruchomości

Zamiast bezskutecznie bronić się przed wywłaszczeniem, warto nieruchomość oddać dobrowolnie. Niesie to za sobą pewne korzyści finansowe w postaci powiększonego finalnie ustalonego odszkodowania.

Warto jednak pamiętać, że dobrowolne wydanie nieruchomości musi nastąpić w ściśle określonym terminie, i tak:

Wysokość odszkodowania powiększa się o 5% wartości nieruchomości w przypadku, kiedy jej właściciel wyda tę nieruchomość, lecz nie później niż 30 dni od dnia:

doręczenia zawiadomienia o wydaniu decyzji ZRID,
doręczenia postanowienia o nadaniu decyzji ZRID rygoru natychmiastowej wykonalności,
w którym decyzja ZRID stała się ostateczna.

Reasumując, decyzja zezwalająca na realizację inwestycji drogowej ma istotne znaczenie dla właściciela nieruchomości objętej taką decyzją. Jednak do zaistniałej sytuacji należy podejść z rozwagą i pamiętać, że za odebraną nieruchomość należy nam się odszkodowanie. Bardzo często wartość odszkodowania jest przez rzeczoznawców majątkowych zaniżana. Warto wtedy zastanowić się czy prowadzenia sprawy związanej z ustaleniem odszkodowania za wywłaszczoną nieruchomość nie powierzyć w ręce profesjonalnej firmy, która kompleksowo dopełni wszelkich starań aby finalna wartość odszkodowania miała przymiot słusznego odszkodowania.

Blog